Miễn viện phí cơ bản toàn dân ra sao?

Khuyến khích doanh nghiệp phát triển các sản phẩm, dịch vụ y tế số

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (TP Huế) đề xuất dự thảo nghị quyết nên ưu tiên đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế, hạ tầng số và nền tảng dùng chung có khả năng kết nối liên thông giữa các cơ sở y tế, các đơn vị y tế dự phòng và bảo hiểm y tế.

Mục tiêu là đạt mức số hóa 100% hồ sơ bệnh án điện tử vào năm 2030 và áp dụng công nghệ thông tin trong 80% các dịch vụ khám chữa bệnh vào năm 2035.

Ngoài khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển các sản phẩm và dịch vụ y tế số theo hình thức đối tác công tư PPP còn phải giao dịch vụ công - tư hoặc hợp đồng mua dịch vụ công nghệ y tế. Doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế, đất đai và các thủ tục đầu tư đáp ứng các tiêu chí về chất lượng và các dữ liệu khác để đảm bảo cho chất lượng khám chữa bệnh.

Quyền lợi của người dân khi "miễn viện phí cơ bản"

Bộ Y tế đang lấy ý kiến để xây dựng danh mục và phạm vi quyền lợi của người dân trong chính sách miễn viện phí cơ bản.

Theo bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế), hiện quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) đã cơ bản bao phủ chi phí khám chữa bệnh. Tuy nhiên, với chính sách miễn viện phí cơ bản, phạm vi thanh toán sẽ được mở rộng, không chỉ dừng lại ở điều trị mà còn bao gồm các dịch vụ y tế mang tính phòng bệnh như sàng lọc bệnh tật và một số gói dịch vụ cơ bản.

Ưu tiên y tế cơ sở, khám chữa bệnh ban đầu

Bà Trang cho biết phạm vi quyền lợi của chính sách sẽ được thiết kế theo hướng ưu tiên tuyến y tế cơ sở và tuyến khám chữa bệnh ban đầu, sau đó mở rộng dần theo lộ trình. Trước mắt, chính sách tập trung vào các nhóm dễ bị tổn thương gồm người nghèo và cận nghèo, người có thu nhập trung bình, người cao tuổi và các nhóm yếu thế khác.

Về phạm vi miễn viện phí, Bộ Y tế định hướng tiến tới bao phủ BHYT toàn dân, giảm dần tỉ lệ đồng chi trả. Gói dịch vụ y tế cơ bản trong diện miễn phí sẽ được xác định rõ, bao gồm danh mục bệnh, thuốc, thiết bị y tế và các dịch vụ điều trị phổ biến. Việc mở rộng sẽ được thực hiện theo mức độ cần thiết và phù hợp với nguồn lực...

Theo lộ trình đặt ra, đến năm 2030, Việt Nam hướng tới bao phủ BHYT toàn dân và thiết kế các gói quyền lợi phù hợp, đảm bảo mọi người dân đều được hưởng mức miễn viện phí cơ bản nhất định. Phần chi phí ngoài gói cơ bản sẽ được phân theo nhóm đối tượng, tùy thuộc vào thu nhập và khả năng chi trả của người dân.

Nâng mức đóng BHYT theo lộ trình

Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh rằng chính sách miễn viện phí muốn triển khai hiệu quả phải dựa trên nền tảng vững chắc là quỹ BHYT, kết hợp với ngân sách nhà nước và các nguồn lực xã hội hóa.

Về lộ trình tăng mức đóng BHYT, bà Trang cho biết việc điều chỉnh sẽ được thực hiện theo lộ trình hợp lý, phù hợp khả năng chi trả của người dân, doanh nghiệp và ngân sách, tránh tạo áp lực đột ngột. Khi huy động thêm nguồn tài chính, thiết kế chính sách phải bảo đảm không ảnh hưởng đến quyền lợi người bệnh.

Bà Trang cho rằng khi quỹ BHYT đủ mạnh mới có thể mở rộng tối đa quyền lợi trong gói miễn viện phí. Ở hầu hết các quốc gia áp dụng chính sách miễn viện phí, người dân vẫn phải đồng chi trả ở một mức nhất định để bảo đảm sử dụng dịch vụ hợp lý và có trách nhiệm.

Cần tính rõ bài toán kinh tế

Theo bà Nguyễn Khánh Phương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế), để bảo đảm tính khả thi của chính sách, đề án từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí phải trả lời được các câu hỏi: bao phủ cho ai, bao phủ dịch vụ gì, nguồn tài chính và cơ chế tài chính ra sao, triển khai dịch vụ ở cấp nào của hệ thống y tế. Đây là bốn vấn đề quyết định sự thành công của chính sách và là cơ sở để thiết lập phạm vi "mức cơ bản" một cách phù hợp với điều kiện kinh tế Việt Nam.

Còn theo ThS Vũ Thị Hải Yến, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính), hiện nay nguồn lực dành cho y tế vẫn còn hạn chế.

Bộ Tài chính đề xuất một định hướng huy động nguồn lực toàn diện, trong đó cần tập trung huy động nguồn lực xã hội.